نتیجه گیری :

   آموزش فراگیر نسبت به آموزش ویژه مزیتهای بسیاری دارد ازجمله خودباوری کودکان دارای نیازهای ویژه ، پذیرفته شدن توسط همسالان وبه چالش کشیده شدن معلمان عادی ودرنتیجه افزایش معلومات ومهارتهای آنان به گونه ای که بتوانند نیازهای همه کودکان را برآورده کنند .آموزش فراگیردریک سخن یعنی هردانش آموز باهر معلولیتی بتواند درنزدیکترین واحد آموزشی به محل اقامت خود مشغول تحصیل شود .جامعه وظیفه دارد کودکان معلول رابه عنوان عضوی ازاجتماع بپذیرد وفضاهای فیزیکی را برای آنان متناسب سازی کند .

 پیشنهاداتی جهت موفقیت آموزش فراگیر

- پایه بندی وزارت آموزش وپرورش  به اعلامیه های امضاءشده توسط دولت جمهوری اسلامی ایران

- تلاش برای اجرای کامل آموزش فراگیر درایران

-  بازنگری دربخشنامه های سازمان آموزش وپرورش

- رفع موانع موجود برسر راه فراگیرسازی

- منعکس نمودن نتایج فراگیرسازی دردیگرکشورها

- منعکس نمودن نتایج فراگیرسازی در استانهای گیلان واصفهان

- استفاده از مدیران ومسئولان حامی فراگیرسازی

- مشارکت اولیاء ومتخصصان درامر فراگیرسازی

-  فرهنگ سازی درجامعه و استفاده از رسانه های ارتباط جمعی و... 

- غنی سازی آموزش پیش و ضمن خدمت معلمان.

- تقویت حرفه ای گری و پایگاه اجتماعی معلمان.

- قرار دادن پیمان نامه حقوق کودک به عنوان واحد درسی دبیرستان به منظور آشنایی دانش آموزان، معلمان و والدین.

- ایجاد تعاونی های مشترک بین معلولین وخانواده های آنان با افرادعادی وخانواده های آنان.

 - حمایت مالی و تأمین منابع جهت تجهیز و حمایت از مدارس عادی. (آلپر¹،1995).

- تغییر و انعطاف پذیری برنامه های درسی و ارزیابی.

- ترویج پژوهش هایی در زمینه آموزش فراگیر، آموزش برای همه،

- حمایت های مالی،  مدیریتی، اجرایی و اطلاعاتی از فعالیت های پژوهشی.

- بازبینی مکرر صلاحیت حرفه ای کادر آموزشی با آزمونهای مکرر و معتبر.

- تأکید فوق العاده برآموزش پیش ازدبستان ونیزآموزش کودکان مناطق روستایی دورافتاده.

نقش معلمان در آموزش وپرورش فراگیر

   این بحث برشرایطی تاکیددارد که یادگیری را برای همه شاگردان تسهیل می کند لازمه این امر آنست که تفاوتهای شاگردان رامنبعی برای پربارسازی فعالیتهای آموزشی بدانیم زیرا دانش آموزانی که درفرایند یادگیری مشکلاتی راتجربه می کنند باعث می شوند تامعلمان کیفیت تدریس خودرا برای رفع مشکلات آنان افزایش دهند.

برای موفقیت درتدریس سه ویژگی لازم است :

1-    آموزگارباید توان وسطح معلومات فعلی وعلایق وتجربیات قبلی شاگردان را به خوبی بشناسد

2-    بایدبه شاگردان کمک کرد تانوعی معنای شخصی برای تکلیف وفعالیت های خود قائل شوند

3-    کلاسها باید چنان سازمان یابند که کوشش ومشارکت راتشویق کنند.

   آموزگاران موفق باتاکید برمواردزیر به هدفهای خود رسیده اند:

1-هدف:باید هدف ومقصود یک فعالیت روشن شود2- تنوع وامکان انتخاب :درموضوع ونحوه ارائه تنوع وجود دارد.3-تفکرومرور  4-انعطاف پذیری دراستفاده ازمنابع  5-همکاری

   نظر برخی ازمعلمان راجع به آموزش فراگیر :

آموزش فراگیریعنی تعلق همه اعضابه یک جامعه ،دراینجابه اظهارنظرهای معلمان درموردفلسفه آموزش فراگیرتوجه بفرمائید.آموزش فراگیرشامل تمام اعمالی می شود،که درنهایت به آموزشی خوب منجرمیشوندکاری که معلمان خوب انجام می دهندآن است که درموردکودکان بیندیشندوراه های رسیدن به کودکان راکشف کنند .درنهایت تدریس خوب ،نوعی رابطه بین دوفرداست.آموزش فراگیرراه های گسترده ی رابرای یادگیری دانش آموزان فراهم می کند .آموزش فراگیر،ایجادشرایطی است که همه کودکان درآن به یادگیری می پردازند. (دکترکلایور ،دانشیارآموزشی ویژه دردانشگاه آیوای  شمالی)

   آموزش فراگیر مبتنی براین باوراست که افراد جامعه درنظامی فراگیر زندگی میکنند باافرادمتفاوتی از نژادها،مذهب ها،آرزوهاوکم توانی های گوناگون زندگی می کنند.مدرسه فراگیرکمک می کند تاکودکان درمدرسه ای درس بخوانند که بعدها درجامعه ای همانند آن زندگی خواهند کرد .(دکتر سوزان اتشید ،استادآموزش ویژه ،دانشگاه آیوا )

   درآموزش فراگیر کودکان بانیازهای ویژه دیگربه کناری رانده نخواهند شد . آموزش فراگیر به حمایت والدین احتیاج مبرم دارد .(دکترمپ هستون،دانشیار آموزش وپرورش ،دانشگاه آیوای شمالی)

   میلیون ها دانش آموزی که امروز درمدرسه های عادی درس می خوانند .درسالهای آینده پزشکان معلمان ،ماموران آتش نشانی ،مهندسان ،پرستاران ،کارمندان بانک ، ساستمداران ،پلیسها ومالیات پردازان جامعه خواهندشد .درحدود11درصد ازاین دانش آموزان درآینده والدین کودکان با نیازهای ویژه خواهند شد (لوبراون ،دانشگاه ویسکانسین)

   اگرمنتظرباشیم تاکودکان بانیازهای ویژه شفابیابند ،سپس به آموزش فراگیر بپیوندند آنگاه ممکن است هرگز چنین زمانی فرانرسد (مک لسلی وهمکاران ،1996)

   آموزش فراگیر به رشد بهینه افرادجامعه واحساس داشتن جامعه مشترک کمک می کند .معلمان درتضمین اینکه همه کودکان به طور کامل درجامعه مشارکت داشته باشند وازفرصتهای معادل برای آموزش وپرورش برخوردارباشند ،مسئولیت ویژه ای دارند (فدریکو مایور،دبیرکل سابق یونسکو)

   .عوامل مهم درپذیرش افرادبا نیازهای ویژه درجامعه وخانواده:

   1 -تغییرواصلاح نگرش:دسترسی معلولان به امکانات وفرصت ها درجامعه بیش ازآن که متضمن تهیه وتمهیدامکانات باشد مستلزم تغییر باورها ونگرشها است

1-1-افزایش سطح آگاهی افرادجامعه نسبت به ویژگی ها،توانمندیهاومحدودیتهای افرادبانیازهای ویژه

2- 1-استفاده ازسخنرانی در مساجد وفرهنگسراها برای معرفی جایگاه واقعی این افراد

3-1-اختصاص بخشی از برنامه های آموزشی خانواده مدارس عادی به شناخت افرادبانیازهای ویژه

4-1-آموزش والدین، بویژه مادران کودکان بانیازهای ویژه ازپایین ترین سطح ممکن به عنوان اولین مربیان فرزندان خویش ، تاآنچه رادرمدرسه یادگرفته اند درخانه تمرین کنند .

2- بسترسازی وتسهیل شرایط پذیرش: درکنارایجاد نگرش مثبت ،پذیرش اجتماعی موثر نیازمند بستری عملی وکارآمد است.نهادهای متعددی درجامعه مشغول فعالیت هستند .که عبارتند از :

1-2-نهادهای ارائه کننده خدمات:

  الف)شوراهای محلی –باتوجه به نقش مردمی آنهامی توانند ضمن توجه به مسایل ونیازهای این افراد شرایط پذیرش ومشارکت فعال آنها رادرجامعه فراهم سازند .

  ب)شهرداری ها- باتوجه به اینکه ساخت فضاهای شهری باهماهنگی شوراهابرعهده شهرداری هاست لازم است که هنگام برنامه ریزی فضاهای شهری به موارد زیر توجه کنند.  پیش بینی ایجاد سطوح شیب دار درورودی های غیرهمسطح مکان های عمومی از جمله پارک ها،سینماها،فرهنگسراهاو…

 - پیش بینی علایم هشدار دهنده وتوضیح دهنده به صورت تصویری برای افرادناشنوادرمکان های مانند سرویس های بهداشتی ،پله های اضطراری ،آسانسورو...  

- استفاده ازخطوط وعلائم راهنمابارنگ های مناسب درساختمان هابرای هدایت افرادکم بیناونیمه بینا

- پیش بینی آسانسوربرای استفاده افرادمعلول و مناسب سازی آنها برای استفاده نابینایان                                                                                                                                                              

- مناسب سازی پیاده روها به شکلی که افرادنابینا،معلول جسمی-حرکتی وکسانی که اختلالهای حرکتی دارند بتوانند بدون نیاز به دیگران ،درپیاده روها رفت آمد نمایند .

- ارائه پیامها ی کوتاه ،ساده وروشن برروی تابلوها وپانلهای شهری مبنی بررعایت حقوق این افراد

-پیشبینی جایگاه خاصی دروسایل نقلیه عمومی برای افرادبانیازهای ویژه

-فراهم سازی شرایط مناسب برای استفاده نابینایان ،معلولان جسمی – حرکتی وافرادکم توان ذهنی از کتابخانه های عمومی و کلیه اماکن عمومی

- دراختیارقراردادن امکانات وخدمات به تشکل های غیردولتی معلولان وحامیان آنها

2-2- سازمانهای ارائه کننده خدمات اجتماعی شامل  سازمان تامین اجتماعی ،بیمه خدمات درمانی سازمان بهزیستی ،سازمان فنی وحرفه ای و... هستند. که مهمترین اقدام آنها برای جامعه پذیری این افرادمی تواند شامل موارد زیر باشد:

- نظام بیمه ای رایگان

- آموزش مناسب حرفه ای باتوجه به توانمندی ها ، علایق این افراد ونیاز بازارکار

- برخورداری از شغل مناسب در مراکز تولیدی وکارگاهی که با حمایت شهرداری ایجادمیشود .

- ایجاد مراکز مشاوره

3-2- انجمن ها ونهادهای غیر دولتی که متاسفانه در کشور ما جایگاه خاصی ندارند .

3- سیاست گذاری و الزامهای قانونی :

   قانون هر کشور به نوعی زیرساخت رویکردهای اجتماعی ، اقتصادی و فرهنگی آن جامعه است اجرای آموزش فراگیردرجامعه نیازمند عزم ملی در دو محورآگاه سازی واصلاح نگرش و بستر سازی اجتماعی برای پذیرش تمامی افراد جامعه به عنوان شهروندان آن جامعه است (مریم قاسمی،1380).